چرمسازی یا این که دباغی حرفه آمادهسازی و پرداخت پوست حیوان ها برای تبدیل آن به چرم میباشد .
پوست از لحاظ شیمیایی پلیمری است از اسیدهای آمینه که آن ها را اصطلاحاً پروتئین مینامند . اسیدهای آمینه از شیوه پیوندهای پپتیدی براحتی میتوانند پایین تأثیر میکرو ارگانیسم و دست اندرکاران بیرونی دیگر قرار گیرند . در این صورت زنجیر پروتئین گسسته شده و پوست کیفیت طبیعی خویش را از دست خواهد داد . از اینرو برای دوری از یورش و نفوذ میکرو ارگانیسمها و عوامل مؤثر بیرونی در پوست بایستی تغییراتی که تغییر حساس در ماهیت پوست وارد نکند بر روی آن بهوجود آورد این عملیات را دباغی پوست گویند .
دباغی با مواد گیاهی از قسمتهای گوناگون گیاه یعنی پوست، تنه، برگ، شاخه، میوه و ریشه گیاهان میتوان مواد دباغی تنظیم کرد . از آن گزاره میتوان پوست درخت صنوبر، کاج، بلوط، فندق، کائوچو، سماق و … را اسم پیروزی .
برای تهیه عصاره یا این که جوهر دباغی، مواد ذکر شده را با روشهای ویژه در آب میخیسانند . در این فعالیت مواد جامد و مواد محلول برای دباغی بدست میاید . به مواد جامد یه خرده بیسولفیت سدیم طولانی تر می کنند تا این مواد را حل نماید .
دباغی با مواد شیمیایی دباغی با کروم: بر عکس مواد دباغی گیاهی که منشاء گیاهی دارند، دباغی با نمکهای کروم منشا معدنی داشته و برای پوستها سبک کارایی دارااست . برای تهیه و تنظیم مواد دباغی با کروم از سنگ معدن کرومیت (متشکل از %۶۸ اکسید کروم (III) و %۳۲ اکسید آهن (II)) به کار گیری می گردد . تداوم پوست دباغی گردیده با نمک کروم حدود سه برابر استمرار پوست دباغی شده با مواد گیاهی میباشد .
دباغی با زاج سفید: این جور دباغی از روشهای مضاعف قدیمی می باشد . برتری دباغی خز با زاج سپید در این هست که به علت بیرنگ بودن آن، اثری بر روی مو خز باقی نمیماند . در صورتی که در دباغی بهوسیله مواد گیاهی و کروم، موهای پوست بیرنگ میشود . دباغی با نمکهای آهن: در این منش از نمکهای متعدد آهن به کار گیری میشود که از آن جمله میتوان سولفات آهن «III)، کلرید و سولفات آهن «III) فتالاتهای آهن «III) و … را اسم پیروزی .
دباغی با سولفات زیرکُنیم: پوستهای اسیدی گردیده را با محلول سولفات زیرکنیم نیم دباغی میکنند . برای دباغی با این روش، وقتی نمک دباغی به پوست نیم دباغی شده اضافه میگردد که پوست یار با ده درصد وزن خویش با اکسید زیرکنیم همراه باشد . پس از عملیات دباغی، پوست را با بیکربنات سدیم، قلیایی مینمایند .
دباغی با مواد روغنی: روغن ماهی و بعضا از روغنهای گیاهی مانند روغن دانه آفتابگردان خواص دباغی داشته و برای دباغی پوست شوکا و بز کوهی که معمولاً در تهیه لباس و دستکش کاربرد داراهستند مصرف میشوند .
دباغی
با مواد سنتزی (سینتان) این مواد دباغی که امروزه جایگزین مواد دباغی طبیعی شدهاند، خود به چهار نوع تقسیم میشوند:
سینتان آلیفاتیک: که از سولفو کلرید پارافینها و دیایز و سیاناتها تنظیم میگردد .
سینتان متروسیکلیکی: که از ملامین ساخته میشود .
- ۹۷/۱۲/۱۴